Đại diện Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, sắp tới sẽ ngăn chặn việc một số ngân hàng thương mại (NHTM) cho vay tiêu dùng qua thẻ tín dụng.
Thời gian qua, nhiều chủ thẻ tín dụng được nhân viên của một số NHTM tư vấn cho vay tiêu dùng với lãi suất 1,69%/tháng (20,28%/năm).
Theo số liệu của MasterCard, nhu cầu vay gấp tiền mặt qua thẻ tín dụng tại Việt Nam có xu hướng tăng trong thời gian qua. Riêng trong những tháng đầu năm 2019, lượng tiền mặt rút qua thẻ tín dụng tăng khá mạnh, chỉ riêng tháng 1 đã gần bằng số tiền rút cả quý năm 2018.
“Khi cần gấp tiền mặt cho các phát sinh ngoài kế hoạch hoặc khi nhu cầu tiền mặt tăng cao vào các dịp lễ Tết, tính năng rút tiền qua thẻ là lựa chọn tối ưu cho người dùng”, đại diện Ngân hàng Quốc tế (VIB) cho biết.
| Ngăn chặn một số NHTM cho vay qua thẻ tín dụng. Ảnh minh họa |
Cũng theo ghi nhận của VIB, khách hàng trẻ đặc biệt quan tâm đến tính năng rút tiền mặt. Thống kê cho thấy trong ba tháng đầu năm 2019, đã có hàng chục nghìn khoản vay tiền mặt giải ngân ngay tức thì cho chủ thẻ tín dụng Financial Free của nhà băng này. Trong đó 80% nhu cầu vay gấp tiền mặt qua thẻ tín dụng đến từ khách hàng dưới 40 tuổi. Khách hàng trẻ độ tuổi 20 – 30 chiếm 42%, khách hàng độ tuổi 30 – 40 chiếm 38%.
Theo đó, các chủ thẻ tín dụng chỉ cần đề nghị ngân hàng chuyển tiền từ thẻ tín dụng đến tài khoản cá nhân đứng tên mình hoặc tài khoản mở tại các NHTM khác, rồi rút tiền mặt để tiêu dùng. Khi đó, chủ thẻ có thể đăng ký trả góp vốn và lãi theo các kỳ hạn 12, 15, 18, 21 và 24 tháng. Được biết, không chỉ các ngân hàng trong nước mà các ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam cũng đã triển khai chương trình vay tiền từ thẻ tín dụng với mức lãi suất dao động trên dưới 2%/tháng.
Theo ông Trương Thanh Đức – Giám đốc Công ty Luật Basico, sở dĩ một số NHTM cho vay tiêu dùng qua thẻ tín dụng là do các ngân hàng này có thị phần thẻ thấp. Để cạnh tranh thị phần thẻ với các ông lớn, các ngân hàng này triển khai chương trình hỗ trợ khách hàng vay tiền từ thẻ tín dụng với lãi suất “ưu đãi”, không phải chịu lãi suất và phí cao ngất ngưởng khi rút tiền từ máy ATM (thông thường, rút tiền từ thẻ tín dụng phải chịu lãi suất 47,88%/năm cộng với phí 4,4%).
Ông Trương Thanh Đức cho biết thêm, việc các ngân hàng lợi dụng cho vay qua thẻ cho thấy, bản thân các ngân hàng này đang cạnh tranh trực tiếp với các công ty cho vay tiêu dùng mà không cần chứng minh năng lực tài chính. Bởi theo quy định, người có nhu cầu vay tiêu dùng tín chấp thường phải chứng minh việc làm, thu nhập ổn định, năng lực tài chính trả góp hằng tháng… mới được các tổ chức tài chính tiêu dùng hoặc ngân hàng chấp nhận cho vay.
Thế nhưng, phần lớn người vay không đáp ứng đủ điều kiện này nên vài năm gần đây, họ lách luật bằng cách mở thẻ tín dụng, sau đó thanh toán khống số tiền mua hàng hóa, dịch vụ… nhưng thực chất là rút tiền mặt. Gần đây, NHNN siết chặt hoạt động này nên một số NHTM mới lách luật, tư vấn chuyển tiền từ thẻ tín dụng vào tài khoản cá nhân, vừa đáp ứng được nhu cầu tiền mặt của chủ thẻ, còn ngân hàng giải ngân được khoản vay, tăng được thị phần thẻ, đóng góp vào tăng trưởng tín dụng của ngân hàng.
Ông Nguyễn Quốc Hùng, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN), cho biết, việc các NHTM chuyển tiền từ thẻ tín dụng vào tài khoản cá nhân là không đúng với quy định hiện hành. Bởi về nguyên tắc, thẻ tín dụng chỉ được sử dụng để thanh toán hoặc rút tiền tại máy ATM. Tuy nhiên, việc rút tiền mặt không được khuyến khích.
“Việc một số NHTM mời gọi người dân mở thẻ tín dụng, phê duyệt hạn mức cho vay rồi chuyển hạn mức đó vào tài khoản cá nhân thay thế cho việc phê duyệt một khoản vay thông thường, làm ảnh hưởng tới thị trường, không phù hợp với chủ trương thanh toán không dùng tiền mặt của Chính phủ. Do vậy, NHNN sẽ kiểm tra và có phương án thích hợp xử lý đối với từng tổ chức tín dụng vi phạm”, ông Hùng khẳng định.
Các chuyên gia ngân hàng khẳng định trong bối cảnh nhu cầu tín dụng tiêu dùng cá nhân ngày càng cao, việc rút tiền mặt qua thẻ tín dụng khi cần tiền mặt gấp được nhiều người chọn lựa vì nhanh chóng, thuận tiện, phù hợp với khoản tiền không quá lớn.
Tuy nhiên, rút tiền qua thẻ cũng như một khoản vay, chủ thẻ nên thực hiện nghĩa vụ thanh toán trong thời hạn miễn lãi suất nhằm đạt hiệu quả tối ưu khi tận dụng kênh rút tiền này.
Theo Văn Khương/Thời báo chứng khoán
