Những ngày qua, tại một số trạm đăng kiểm trên cả nước có dấu hiệu “tăng nhiệt” trở lại. Nhiều người dân, doanh nghiệp lo ngại tình trạng quá tải đăng kiểm sẽ tái diễn trong khi lực lượng đăng kiểm viên vẫn đang thiếu hụt. Do đó rất cần các giải pháp chủ động từ Bộ Giao thông vận tải và địa phương.
Khảo sát của phóng viên TTXVN tại Hà Nội, so với thời gian cách đây một tháng, hiện tại địa bàn Thủ đô đang nằm trong nhóm nguy cơ cao tái diễn ùn tắc hoạt động đăng kiểm xe cơ giới trong những tháng cuối năm 2023. Đại diện các trung tâm đăng kiểm tại Hà Nội cho hay nguyên nhân do hiện nay các trung tâm đăng kiểm đang chỗ thiếu, chỗ thừa. Cho dù các trung tâm đăng kiểm trên địa bàn Hà Nội hầu hết đã mở cửa lại nhưng chưa chắc có thể đáp ứng khối lượng công việc trong thời gian tới do các đơn vị này vẫn chưa có đủ nhân sự để vận hành hết các dây chuyền.
Đại diện lãnh đạo một trung tâm đăng kiểm tại Hà Nội chỉ ra ba nguyên nhân dẫn đến ùn tắc đăng kiểm xảy ra vào cuối năm 2023 và đầu năm 2024. Thứ nhất, tình hình chung thiếu hụt lực lượng đăng kiểm viên; thứ hai, cuối năm nhiều người mua xe cao hơn các tháng khác trong năm; thứ ba, lượng xe đã được gia hạn trước đó đến thời điểm hết hạn kiểm định.
Theo số liệu từ Cục Đăng kiểm Việt Nam, hiện nay tại khu vực Hà Nội có 27/31 trung tâm đăng kiểm với 47/61 dây chuyền đang hoạt động, năng suất kiểm định trung bình là 67.680 xe/tháng. Lượng xe hết hạn trong tháng 11 là 43.104 xe, tháng 12 là 73.103 xe. Ba tháng đầu năm 2024 cũng có lượng xe hết hạn kiểm định lên tới hơn 160.000 xe. Đặc biệt các tháng sau đó, lượng xe hết hạn kiểm định còn tăng cao hơn với mức trên 77.000 xe/tháng.
Tương tự, TP Hồ Chí Minh có 17/19 trung tâm đăng kiểm đang hoạt động với 36/44 dây chuyền và có năng suất kiểm định trung bình là 51.840 xe/tháng. Lượng xe hết hạn kiểm định trong tháng 11 là 43.780 xe, tháng 12 là 60.190 xe. Ba tháng đầu năm 2024 cũng có lượng xe hết hạn lên tới hơn 110.000 xe. Các tháng tiếp theo tại khu vực này cũng có từ 59.000 đến 70.000 xe mỗi tháng hết hạn kiểm định.
Xác định được nguy cơ ùn tắc đăng kiểm trong những tháng cuối năm 2023, ông Nguyễn Tô An, Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, đơn vị đã khoanh vùng, cảnh báo các khu vực có nguy cơ ùn tắc và hướng dẫn các giải pháp ban đầu.
Cụ thể, ông Nguyễn Tô An cho hay, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã thông báo tới các hiệp hội vận tải ô tô, chủ doanh nghiệp và chủ phương tiện thực hiện một số giải pháp nhằm tránh ùn tắc đăng kiểm. Chẳng hạn như: chủ động kiểm tra, bảo dưỡng, sửa chữa các hư hỏng xe để tránh “rớt” đăng kiểm phải khắc phục sửa chữa nhiều lần; chủ động linh hoạt trong việc đăng ký đặt lịch hẹn trước qua ứng dụng đặt lịch đăng kiểm…
Đối với các địa phương có nguy cơ ùn tắc đăng kiểm, Cục Đăng kiểm Việt Nam đề nghị Sở Giao thông vận tải địa phương chủ động báo cáo đề xuất với các cấp có thẩm quyền để có giải pháp phù hợp nhằm phòng ngừa, hạn chế tình trạng ùn tắc. Cùng với đó, có thể chủ động liên hệ và đề nghị các Sở Giao thông vận tải địa phương khác có các trung tâm đăng kiểm dư, thừa năng lực kiểm định để trưng dụng, bổ sung tạm thời lực lượng đăng kiểm viên cho các đơn vị đăng kiểm bị thiếu hụt.
Với thực trạng trên, các địa phương cho biết cũng đã sẵn sàng chỉ đạo các trung tâm đăng kiểm xây dựng kế hoạch tăng ca, tăng nhân lực để phục vụ người dân. Đặc biệt, các Sở Giao thông Vận tải cũng yêu cầu các trung tâm đăng kiểm xe cơ giới trên đại bàn báo cáo cụ thể tình hình nhân sự, chủ động có phương án tuyển dụng, đào tạo bổ sung các trường hợp thiếu hụt…
Theo Giám đốc Sở Giao thông vận tải Đà Nẵng Bùi Hồng Trung, ngay sau khi nhận thông tin từ Cục Đăng kiểm Việt Nam, đơn vị đã đề nghị các trung tâm đăng kiểm trên địa bàn thành phố chủ động phòng ngừa, khắc phục tình trạng ùn tắc xe đến kiểm định vào cuối năm 2023 và trong năm 2024.
“Các trung tăm đăng kiểm tại Đà Nẵng được đề nghị chủ động rà soát, dự báo nhu cầu và chuẩn bị nguồn nhân sự. Từ đó báo cáo, đề xuất Cục Đăng kiểm Việt Nam tập huấn nghiệp vụ, cấp chứng chỉ đăng kiểm viên nhằm tạo nguồn đăng kiểm viên đảm bảo hoạt động ổn định của đơn vị”, ông Bùi Hồng Trung cho hay.
Ngoài ra, Sở Giao thông vận tải Đà Nẵng cũng đề nghị các trung tâm đăng kiểm nghiên cứu thực hiện các giải pháp để chủ xe đăng ký kiểm định bằng hình thức trực tuyến, trực tiếp hoặc các hình thức phù hợp khác để đảm bảo công tác kiểm định được nhanh chóng, thuận lợi và khoa học.
Trong khi đó, ông Phạm Văn Đồng, Phó Giám đốc Sở Giao thông vận tải thành phố Cần Thơ cho hay, do Cần Thơ có số lượng trung tâm đăng kiểm nhiều nhất khu vực Đồng bằng sông Cửu Long nên nguy cơ ùn tắc đăng kiểm có thể tái diễn như các tháng giữa năm vừa qua. Do đó, đề phòng nguy cơ ùn tắc đăng kiểm, Sở đã nghị các trung tâm đăng kiểm; các hợp tác xã vận tải, các công ty, doanh nghiệp vận tải đường bộ trên địa bàn chủ đông, linh hoạt xây dựng các giải pháp để giải quyết tình trạng ùn tắc nếu xảy ra, khuyến khích các doanh nghiệp vận tải chủ đông đưa phương tiện đến hạn kiểm định đi kiểm định..
Đề xuất giải pháp giải quyết tình trạng trên, ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam cho rằng, các doanh nghiệp thường sở hữu lượng lớn xe, nhất là các loại xe tải, xe khách có kích thước cồng kềnh, vì vậy các đơn vị đăng kiểm có thể dành riêng 1 ngày trong tuần để đáp ứng nhu cầu đăng kiểm xe của các doanh nghiệp. Việc này có thể cố định vào thứ bảy hoặc chủ nhật hàng tuần. Nhân lực có thể huy động tại các đơn vị đăng kiểm khác đến thực hiện, hỗ trợ. Việc này không cần kéo dài lâu, mà có thể tổ chức vào các tháng có lượng xe đổ dồn đi đăng kiểm như theo thống kê của Cục Đăng kiểm Việt Nam.
Các chuyên gia giao thông cho rằng, để tránh tình trạng ùn ứ nhiều người dân đã lựa chọn đi đăng kiểm sớm. Đó là giải pháp trước mắt. Tuy nhiên, về lâu dài, Bộ Giao thông vận tải và Chính phủ cần tính toán đến việc đào tạo đăng kiểm viên dài hạn. Bên cạnh đó, việc nghiên cứu cho phép thêm một số đơn vị được tổ chức đăng kiểm là kiến nghị tốt nhưng phải cần tổ chức quản lý để tránh tạo ra những hệ luy không tốt sau này.
Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Lê Đình Thọ nhận mạnh, việc tháo gỡ vướng mắc trong đăng kiểm theo phương châm “khó khăn mấy cũng phải vượt qua”. Các Sở Giao thông vận tải của địa phương đóng vai trò hết sức quan trọng, giám đốc sở phải quan tâm, thường xuyên kiểm tra đôn đốc trong lĩnh vực này để không tạo nên điểm nóng, phức tạp.
“Để giảm thiểu ùn tắc tại các trung tâm kiểm định cần nghiên cứu, không nhất thiết phải kiểm định theo ngày, giờ. Nghĩa là không nhất thiết cứ phải cận kề ngày hết hạn mới đi đăng kiểm mà tăng cường vận động người dân, các hiệp hội vận tải bố trí thời gian thích hợp để đưa xe đi kiểm định, nhằm giảm lưu lượng xe đến trạm trong cùng một thời điểm”, ông Lê Đình Thọ nhìn nhận.
Ngoài ra, Thứ trưởng Lê Đình Thọ cũng cho biết, Cục Đăng kiểm cần linh hoạt trong việc điều động các đăng kiểm viên của các tỉnh, thành phố, các trạm đăng kiểm để nhanh chóng giảm ùn tắc.
Quang Toàn