Xuất khẩu tôm của Việt Nam đang có xu hướng giảm mạnh nguyên nhân bởi giá tôm thế giới đang ở mức rất thấp cộng với nguồn cung từ các nước đều tăng.
Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, tháng 11/2018, xuất khẩu tôm Việt Nam chưa có dấu hiệu phục hồi, tiếp tục giảm 15,8% so với cùng kỳ năm 2017, đạt 304,3 triệu USD. Tổng xuất khẩu tôm Việt Nam đi các thị trường tính tới tháng 11 năm nay đạt 3,27 tỷ USD, giảm 6,9% so với cùng kỳ năm ngoái.
Xuất khẩu tôm Việt Nam có xu hướng giảm so với cùng kỳ năm ngoái là do giá tôm trong nước và thế giới giảm, nhu cầu nhập khẩu thấp từ các thị trường chính. Bên cạnh đó, do giá tôm giảm nên giá xuất khẩu tôm của Việt Nam cũng không thể tăng.
Hiện tại giá tôm thế giới đang ở mức thấp nhất, đây là điều khác biệt so với mọi năm. Nguồn cung từ các nước tăng, tôm tồn kho tại Mỹ cao, nên tôm Việt Nam không thể xuất mạnh sang thị trường này mặc dù đơn hàng còn nhiều. Theo biểu đồ giá tôm tại Mỹ của trang tin Urner Barry (UB) trong tuần thứ 3 của tháng 11/2018, chỉ số giá tôm nuôi tại thị trường này đạt mức thấp nhất trong 3 năm qua.
Tôm chân trắng vẫn chiếm vị trí chủ đạo trong cơ cấu các sản phẩm tôm xuất khẩu của Việt Nam, chiếm 68,6%, tôm sú chiếm 23% và tôm biển 8,4%.
” Tháng 11 năm nay, xuất khẩu tôm Việt Nam sang các thị trường lớn đều giảm mạnh như EU (-36,6%), Trung Quốc (-25,7%), Hàn Quốc (-20,7%), Mỹ (-2,8%). Tuy nhiên, xuất khẩu sang Nhật Bản tăng 11%.
EU là thị trường nhập khẩu tôm lớn nhất của Việt Nam, chiếm 23,8% tổng xuất khẩu tôm của Việt Nam đi các thị trường. Hai quý đầu năm nay, xuất khẩu tôm Việt Nam sang EU tăng trưởng mạnh trong bối cảnh xuất khẩu tôm sang các thị trường lớn như Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản sụt giảm. Tuy nhiên, bước sang quý III năm nay, xuất khẩu tôm sang thị trường này bắt đầu sụt giảm. Tháng 11 năm nay, xuất khẩu tôm sang EU giảm mạnh 36,3% với giá trị xuất khẩu sang 3 thị trường lớn nhất trong khối đều giảm ở mức 2 con số.
Do vậy, xuất khẩu tôm Việt Nam sang thị trường EU tính tới tháng 11 năm nay giảm nhẹ 0,1% đạt 779,7 triệu USD. Anh, Hà Lan và Đức là 3 thị trường nhập khẩu lớn nhất tôm của Việt Nam trong khối EU. Tính tới tháng 11 năm nay, xuất khẩu tôm sang Anh và Đức tăng lần lượt 15,3% và 10,8% trong khi xuất khẩu sang Hà Lan giảm 8,9%.
Hiện tại, tôm Việt Nam vẫn duy trì được những lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ lớn khác trên thị trường EU như Ấn Độ và Thái Lan.
Hai đối thủ này của Việt Nam giảm dần xuất khẩu sang EU do vướng phải những vấn đề về đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng. Hơn nữa, hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) sẽ chính thức có hiệu lực trong năm 2019 sẽ tạo cơ hội cho tôm Việt Nam xuất sang EU trong năm 2019.
Mỹ là thị trường nhập khẩu tôm lớn thứ 2 của Việt Nam, chiếm 18,1% tổng giá trị xuất khẩu tôm của Việt Nam đi các thị trường. Sau khi xuất khẩu tôm Việt Nam sang Mỹ giảm liên tục từ tháng 4 đến tháng 7 năm nay, xuất khẩu sang thị trường này đã phục hồi tăng trưởng dương trong 3 tháng 8, 9 và 10 năm nay. Tuy nhiên, xuất khẩu tôm sang Mỹ trong tháng 11 lại giảm nhẹ 2,8% so với cùng kỳ năm ngoái.
Xuất khẩu tôm Việt Nam sang Mỹ tính tới tháng 11 năm nay đạt 593,7 triệu USD, giảm 2,7% so với cùng kỳ năm 2017. Bên cạnh đó, cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung cũng là một cơ hội cho các doanh nghiệp xuất khẩu tôm của Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu vào thị trường này do Mỹ có thể áp thuế 25% đối với tôm nhập khẩu từ Trung Quốc.
Theo Thành Nam/Thương gia
