20/38 dự án vi phạm quy hoạch xây dựng, tổng số tiền sai phạm về tài chính là 3.974 tỷ đồng. Đây là những con số được Thanh tra Chính phủ phát hiện sau khi thanh tra 38 dự án tại TP Hà Nội.
Theo báo cáo của UBND TP Hà Nội, tính đến hết năm 2016, trên địa bàn TP có 69 dự án với tổng diện tích 180 ha đất đã được chuyển đổi sang vị trí khác.
Theo đó, Thanh tra Chính phủ đã tiến hành thanh tra 38 dự án đầu tư xây dựng từ nguồn vốn ngân sách, nguồn vốn vay; việc chuyển đổi, chuyển nhượng nhà đất của cơ quan nhà nước, doanh nghiệp nhà nước, nhà đất có vị trí đắc địa sang mục đích khác tại TP Hà Nội giai đoạn 2003 – 2016.
Trong tổng số 3.974 tỷ đồng sai phạm, có hơn 403 tỷ đồng do chủ đầu tư tự ý chuyển mục đích sử dụng đất, khoảng 90 tỷ đồng tiền sử dụng đất bổ sung đối với tầng kỹ thuật do chủ đầu tư sử dụng vào mục đích kinh doanh.
Hơn 1.462 tỷ đồng tiền sử dụng đất, thuê đất do các chủ đầu tư còn nợ đọng; 489 tỷ đồng tiền chậm nộp tiền sử dụng đất; 1.480 tỷ đồng tiền sử dụng đất của một số dự án phải nộp bổ sung do tính tiền sử dụng đất đã đưa một số khoản chi phí vào xác định không đúng quy định; trên 49 tỷ đồng tiền thuế thu nhập doanh nghiệp từ hoạt động chuyển nhượng vốn góp do một số nhà đầu tư chưa thực hiện.
Thanh tra Chính phủ cho biết, việc pháp luật không có quy định xác định lợi thế thương mại đối với giá trị quyền sử dụng đất cũng như việc đấu giá khi lựa chọn nhà đầu tư liên doanh, liên kết chuyển mục đích sử dụng đất thực hiện dự án, đã tạo sơ hở, gây thất thoát ngân sách Nhà nước trong quá trình chuyển mục đích sử dụng đất và thực hiện dự án ở những vị trí đắc địa.
Trong số các dự án phải nộp thêm tiền sử dụng đất, một trường hợp khá đặc biệt là dự án Trung tâm thương mại, văn phòng, căn hộ để bán và cho thuê tại số 302 phố Cầu Giấy do CTCP Đầu tư thương mại dịch vụ Cầu Giấy – một công ty thành viên của Công ty CP đầu tư Xây dựng phát triển thương mại Kinh Đô (Kinh Đô TCI Group – địa chỉ tại 93 Lò Đúc, Hà Nội) làm chủ đầu tư bị buộc nộp thêm 362 tỷ đồng vào ngân sách. Theo đó, dự án có diện tích sử dụng đất hơn 10,1 nghìn m2. Thời gian thực hiện dự án từ 2006-2012.
Thanh tra chỉ rõ chủ đầu tư đã thay đổi mục đích và công năng sử dụng từ thuê đất xây dựng Trung tâm thương mại, văn phòng với diện tích hơn 1.400 m2 đã được phê duyệt sang giao đất có thu tiền sử dụng đất xây dựng căn hộ chung cư để bán.
Ngoài ra có một số dự án, khi lựa chọn nhà đầu tư đưa lợi thế đất để đấu giá vẫn còn doanh nghiệp không tổ chức đấu giá lựa chọn nhà đầu tư mà tự thỏa thuận, nên thu được thấp.
Điển hình, dự án Khu hỗn hợp trung tâm thương mại, dịch vụ công cộng, văn phòng và nhà ở để bán (108 Nguyễn Trãi), dự án Tòa nhà hỗ hợp văn phòng, dịch vụ thương mại, khách sạn và căn hộ thương mại (44 Yên Phụ), dự án trung tâm thương mại nhà ở cao tầng và thấp tầng Hano – Vid (430 cầu Am)…
Một sai phạm khác đến từ Dự án Sakura Tower 47 Vũ Trọng Phụng (trước là cơ sở sản xuất, kinh doanh của Công ty thức ăn chăn nuôi Trung ương) do Công ty Cổ phần Hùng Tiến Kim Sơn làm chủ đầu tư đã khởi công trước khi được UBND TP Hà Nội cho phép chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện dự án.
Dự án này xây vượt 2 tầng căn hộ so với phương án kiến trúc và hồ sơ xin phép xây dựng, diện tích xây dựng mỗi tầng căn hộ vượt 1.012m2. Xây dựng 2 tầng kỹ thuật không đúng quy hoạch được duyệt và đã tự ý chuyển đổi công năng các tầng này.
Trong tổng số 239 căn hộ để bán, có 161 căn đã được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, 78 căn sai phép đã bán cho các hộ dân. Số căn hộ sai phép, chủ đầu tư chưa làm việc với cơ quan chức năng để cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, gây bức xúc đối với các hộ dân đang sử dụng số căn hộ này.
Tương tự, dự án tổ hợp khách sạn, thương mại văn phòng và nhà ở thấp tầng tại 107 Xuân La khởi công xây dựng khi chưa đủ điều kiện theo quy định: chưa có biên bản bàn giao hồ sơ mốc giới giao đất tại thực địa, chưa có quyết định phê duyệt thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất nhưng chủ đầu tư đã thi công phần hạ tầng kỹ thuật và khu nhà thấp tầng 46 căn với tổng diện tích xây dựng 3.400m2, vượt 6 căn so với quy hoạch tổng mặt bằng được duyệt.
Hay dự án khu nhà ở và công trình công cộng tại 409 đường Nguyễn Tam Trinh, trước là cơ sở sản xuất của công ty Da giầy, đến 2006 được Hà Nội cho phép chuyển sang mục đích đất để thực hiện dự án.
Ngoài những kết quả trên, kết quả thanh tra cũng cho thấy nhiều bất cập tại các Sở.
Cụ thể Sở Quy hoạch Kiến trúc chấp thuận phương án kiến trúc không tuân thủ quy định của pháp luật. Chấp thuận cho chủ đầu tư 11 dự án xây dựng công trình tầng hầm vượt chỉ giới xây dựng, có dự án trùng với chỉ giới đường đỏ.
Sở Xây dựng thì cấp phép xây dựng theo phương án kiến trúc cho 10 dự án có thêm các tầng kỹ thuật không đúng với quy hoạch đã được phê duyệt. Việc này dẫn đến nhiều chủ đầu tư được hưởng lợi vì không phải thực hiện nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất mà ngân sách thì thất thu.
Theo Minh Anh/Thương Gia
