Với các biện pháp tăng cường quản lý, giám sát, thanh tra các doanh nghiệp bảo hiểm, các tổ chức tín dụng, trong thời gian tới, thị trường bảo hiểm sẽ được minh bạch. Đồng thời, chất lượng tư vấn bảo hiểm sẽ được nâng cao để bảo vệ tốt hơn quyền lợi của người tham gia bảo hiểm.
Đây là những nội dung được ông Ngô Việt Trung, Cục trưởng Cục Quản lý và Giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính) trao đổi với báo chí về vấn đề phát triển thị trường bảo hiểm trong thời gian tới.
Thưa ông, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về hoạt động kinh doanh bảo hiểm đã được hoàn thiện, tạo hành lang pháp lý cho hoạt động kinh doanh bảo hiểm hay chưa?
Đến thời điểm hiện tại, căn cứ Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, hệ thống khung khổ pháp lý về hoạt động kinh doanh bảo hiểm đã được hoàn thiện, bảo đảm phù hợp với đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước; đồng bộ, thống nhất với hệ thống pháp luật có liên quan, phù hợp với định hướng phát triển và nhu cầu thực tiễn thị trường. Qua đó, tạo hành lang pháp lý đồng bộ cho hoạt động kinh doanh bảo hiểm, bao gồm Luật, Nghị định và Thông tư.
Cụ thể, ngày 16/6/2022, Quốc hội đã ban hành Luật Kinh doanh bảo hiểm số 08/2022/QH15. Ngày 5/5/2023, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 21/2023/NĐ-CP quy định về bảo hiểm vi mô. Ngày 6/9/2023, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 67/2023/NĐ-CP quy định về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc, bảo hiểm bắt buộc trong hoạt động đầu tư xây dựng. Ngày 1/7/2023, Chính phủ đã ban hành Nghị định 46/2023/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm (Nghị định số 46/2023/NĐ-CP). Ngày 2/11/2023, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 67/2023/TT-BTC hướng dẫn một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm và Nghị định số 46/2023/NĐ-CP.
Trong thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ hoàn thiện và trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo hiểm.
Có thể thấy Thông tư số 67/2023/TT-BTC vừa được ban hành đã có nhiều hay đổi trong hoạt động kinh doanh bảo hiểm. Ông cho biết những điểm mới đáng chú ý của Thông tư này?
Thông tư số 67/2023/TT-BTC đã đưa ra nhiều nhóm quy định; trong đó, có những quy định để tạo nền tảng cho những hoạt động mới của thị trường, phù hợp với xu thế phát triển của thế giới. Chẳng hạn như: quy định về ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động kinh doanh bảo hiểm, quy định chi tiết về các loại hình nghiệp vụ bảo hiểm, quy định về đẩy mạnh giám sát đối với hoạt động kinh doanh bảo hiểm…
Bên cạnh đó là quy định về phương pháp, cơ sở tính phí sản phẩm bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm sức khỏe, bảo hiểm vi mô, bảo hiểm xe cơ giới; thanh toán phí bảo hiểm của doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài; cung cấp sản phẩm bảo hiểm… Ngoài ra, còn có quy định về công khai thông tin, thông tư bổ sung hoàn toàn mới so với quy định hiện hành về đăng tải thông tin; nội dung thông tin công khai bất thường; quy định về cung cấp sản phẩm bảo hiểm qua tổ chức tín dụng, chỉ nhánh ngân hàng nước ngoài.
Một trong những điều được dư luận rất quan tâm trong Thông tư số 67/2023/TT-BTC là những quy định mới về cung cấp sản phẩm bảo hiểm qua tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Vậy, những điểm mới trong Thông tư về nội dung này là gì, thưa ông?
Để tăng tính minh bạch trong cung cấp bảo hiểm qua ngân hàng, Thông tư quy định tại mỗi chi nhánh, phòng giao dịch của tổ chức tín dụng phải thiết lập một quầy giao dịch riêng để thực hiện hoạt động đại lý bảo hiểm, tách biệt với khu vực hoạt động nghiệp vụ khác của tổ chức tín dụng.
Cùng đó, yêu cầu đại lý bảo hiểm phải thực hiện ghi âm quá trình tư vấn bảo hiểm đối với các sản phẩm bảo hiểm phức tạp như sản phẩm bảo hiểm liên kết đầu tư. Trong quá trình tư vấn sản phẩm bảo hiểm, đại lý bảo hiểm, hoặc nhân viên trong tổ chức hoạt động đại lý trực tiếp thực hiện hoạt động đại lý bảo hiểm phải cung cấp đầy đủ, chính xác cho bên mua bảo hiểm các thông tin về sản phẩm bảo hiểm thông qua các tài liệu do doanh nghiệp bảo hiểm xây dựng và cung cấp.
Yêu cầu đối với các tài liệu trong hợp đồng bảo hiểm. Đối với các sản phẩm bảo hiểm nhân thọ dài hạn, có giá trị hoàn lại, doanh nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm cung cấp bản giấy tài liệu tóm tắt cho bên mua bảo hiểm. Đồng thời, phải có xác nhận của bên mua bảo hiểm để giúp người mua bảo hiểm hiểu rõ hơn về sản phẩm, quyền và nghĩa vụ khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ trước khi quyết định giao kết hợp đồng. Thời gian cân nhắc 21 ngày tham gia bảo hiểm được xác định kể từ khi bên mua bảo hiểm xác nhận đã nhận được các tài liệu nêu trên.
Các ngân hàng hoạt động đại lý cũng phải thông tin rõ cho khách hàng các sản phẩm bảo hiểm được phân phối qua tổ chức tín dụng không phải là sản phẩm của tổ chức tín dụng và việc tham gia sản phẩm bảo hiểm không phải là điều kiện bắt buộc để sử dụng các dịch vụ, sản phẩm khác của tổ chức tín dụng.
Bên cạnh đó, để đảm bảo quyền chủ động lựa chọn tham gia của khách hàng, Thông tư quy định, phải thiết lập công cụ tính toán trên website của doanh nghiệp và hướng dẫn để khách hàng có thể chủ động, tự xây dựng kế hoạch bảo hiểm phù hợp với bản thân trước khi lựa chọn giao kết hợp đồng bảo hiểm. Tổ chức tín dụng không được tư vấn, giới thiệu, chào bán, thu xếp việc giao kết hợp đồng bảo hiểm liên kết đầu tư cho khách hàng trong thời hạn trước 60 ngày và sau 60 ngày kể từ ngày giải ngân toàn bộ khoản vay.
Ngoài ra, để tăng cường trách nhiệm giám sát và đảm bảo chất lượng của hoạt động bán bảo hiểm qua ngân hàng, quy định các yêu cầu tổ chức tín dụng phải thiết lập bộ phận chuyên trách để thực hiện hoạt động đại lý bảo hiểm, phải có quy trình giám sát và kiểm soát chất lượng việc thực hiện hoạt động đại lý bảo hiểm của các nhân viên trong tổ chức đại lý. Quy trình này phải đảm bảo các nhân viên trong tổ chức đại lý trực tiếp thực hiện hoạt động đại lý tuân thủ đúng các nguyên tắc hoạt động đại lý, các nội dung được ủy quyền tại hợp đồng đại lý và quy định của pháp luật có liên quan.
Về phía doanh nghiệp, cho phép doanh nghiệp bảo hiểm tham gia vào quá trình kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm đối với chất lượng hoạt động đại lý của nhân viên trong tổ chức đại lý. Doanh nghiệp bảo hiểm phải thực hiện việc giám sát và kiểm tra định kỳ nhằm đảm bảo chất lượng hoạt động giới thiệu, tư vấn sản phẩm bảo hiểm của các nhân viên của tổ chức hoạt động đại lý; kịp thời phối hợp với tổ chức hoạt động đại lý để kiểm tra, rà soát, xử lý các khiếu nại của bên mua bảo hiểm liên quan đến việc tư vấn của nhân viên của tổ chức hoạt động đại lý và xử lý vi phạm.
Sửa đổi các giới hạn đối với các khoản hoa hồng theo hướng yêu cầu phân bổ thời gian chi trả hoa hồng dài hơn, nhằm khuyến khích đại lý chú trọng vào chất lượng khai thác và duy trì hợp đồng bảo hiểm. Bộ Tài chính cũng bổ sung giới hạn đối với chi phí thưởng, hỗ trợ đại lý nhằm đảm bảo hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp bảo hiểm, hướng tới phát triển chất lượng hơn là tập trung vào số lượng.
Với những điểm mới này, ông kỳ vọng sẽ giúp thị trường bảo hiểm phát triển như thế nào trong thời gian tới?
Chúng tôi hy vọng, với những giải pháp tổng thể như vậy, cùng với các biện pháp tăng cường quản lý, giám sát, thanh tra, kiểm tra tại các doanh nghiệp bảo hiểm, các tổ chức tín dụng thì trong thời gian tới, thị trường bảo hiểm sẽ được minh bạch hóa. Cùng với đó, chất lượng tư vấn bảo hiểm của nói chung cũng như của các tổ chức tín dụng cũng sẽ được nâng cao nhằm bảo vệ tốt hơn quyền lợi của người tham gia bảo hiểm.
Xin cảm ơn ông!
Thùy Dương
