Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang lấy ý kiến việc chỉ cho phép thực hiện dự án BOT, BT,… với đề xuất: Quy mô dự án tối thiểu từ 1.200 tỷ đồng mới được gọi vốn đầu tư dự án theo hình thức PPP.
Theo đó, phương thức đầu tư PPP được thực hiện theo 3 nhóm hợp đồng: thu phí từ người sử dụng – BOT (xây dựng, kinh doanh chuyển giao), BTO (xây dựng, chuyển giao, kinh doanh), BOO (xây dựng, sở hữu, kinh doanh), O&M (kinh doanh và quản lý); nhà nước thanh toán theo chất lượng dịch vụ – BLT, BTL; đổi nguồn lực công lấy công trình – BT.
Tuy nhiên, trên thực tế chỉ có 2 loại hợp đồng được áp dụng phổ biến ở Việt Nam trong thời gian qua là BOT và BT.
 |
|
Quy mô dự án tối thiểu từ 1.200 tỷ đồng mới được gọi vốn đầu tư dự án theo hình thức PPP. |
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, kinh nghiệm quốc tế cho thấy quy định quy mô tối thiểu của dự án để thực hiện dự án theo hình thức PPP ở Canada là 100 triệu USD, Úc và Singapore là 50 triệu USD, Anh là 25 triệu USD, Nam Phi 1 triệu USD… Tuy nhiên, cũng có một số quốc gia không quy định hạn mức làm PPP như Hàn Quốc, Nhật, Ấn Độ, Philippines.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng hợp đồng PPP thường là dài hạn, yêu cầu nhiều cam kết của Chính phủ. Do vậy, quy định quy mô dự án tối thiểu nhằm lựa chọn được những dự án xứng đáng để đầu tư theo hình thức này, tránh đầu tư dàn trải mang lại hiệu quả không cao.
Từ đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đưa ra lấy ý kiến 2 phương án. Phương án 1, áp dụng quy mô dự án tối thiểu để đầu tư theo phương thức PPP từ 1.200 tỷ đồng trở lên.
Lý do, theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, hạn mức 1.200 tỷ đồng là căn cứ hạn mức thấp nhất của các dự án nhóm A theo phân loại tại dự thảo Luật Đầu tư công hiện tại. Ngoài ra, đa số các dự án BOT giao thông, BOT điện, dự án bệnh viện trong thời gian qua có tổng mức đầu tư từ 1.200 tỷ đồng trở lên.
Ngoài con số 1.200 tỷ đồng, một con số khác liên quan đến quy mô dự án tối thiểu cũng được Bộ Kế hoạch và Đầu tư đưa ra là 300 tỷ đồng.
Phương án 2, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị giữ nguyên như quy định hiện hành là không quy định quy mô dự án tối thiểu để áp dụng dự án PPP.
57 dự án BOT thu hơn 12.000 tỷ đồng trong năm 2018
Trước đó, vào tháng 02, Tổng cục Đường bộ đã báo cáo Bộ Giao thông Vận tải về tổng doanh thu tại 57 dự án BOT với 63 trạm thu phí trong năm 2018 là hơn 12.192 tỷ đồng. Với kết quả này, lũy kế doanh thu từ đầu các dự án đến hết năm 2018 là hơn 47.442 tỷ đồng.
Trong 57 dự án BOT, dự án có doanh thu lớn nhất năm 2018 là mở rộng Quốc lộ 51 (Vũng Tàu – Đồng Nai) với 730 tỷ đồng, dự án đầu tư nâng cấp tuyến Pháp Vân – Cầu Giẽ đứng thứ hai với trên 700 tỷ; dự án xây dựng cầu Đồng Nai mới xếp thứ ba với số thu 590 tỷ đồng.
Tiếp đến là các dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 1 đoạn Hà Nội – Bắc Giang với 460 tỷ đồng, dự án mở rộng Quốc lộ 1 đoạn Phan Thiết – Đồng Nai 340 tỷ… Dự án có doanh thu thấp nhất là đầu tư xây dựng tuyến đường Thái Nguyên – Chợ Mới với gần 23 tỷ đồng, dự án xây dựng cầu Việt Trì mới (cầu Hạc Trì) với 63 tỷ đồng.
Doanh thu của 57 dự án BOT này chưa gồm các dự án đường cao tốc như Cầu Giẽ – Ninh Bình, Nội Bài – Lào Cai, TP HCM – Long Thành – Dầu Giây, Đà Nẵng – Quảng Ngãi của Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam; cao tốc Hà Nội – Hải Phòng của Tổng công ty Phát triển hạ tầng và đầu tư tài chính Việt Nam và cao tốc TP HCM – Trung Lương…
Gần đây, một số vụ việc như cán bộ một doanh nghiệp dùng phần mềm để giấu tiền thu phí đã đặt ra nghi vấn về tình trạng gian lận trong việc công khai doanh thu phí. Hiện cơ quan quản lý giám sát các trạm thu phí theo định kỳ hoặc đột xuất bằng cách tổ chức các đoàn kiểm tra để so sánh doanh thu trong những ngày đó với trước, hoặc dựa trên xác suất thông qua dữ liệu lưu trữ của trạm thu phí. Tuy nhiên, Tổng cục Đường bộ đang triển khai dự án giám sát thông qua việc truyền trực tiếp dữ liệu tại các trạm thu phí về hệ thống của cơ quan quản lý. Trong tháng 2/2019 sẽ thí điểm trước tại 3 trạm thu phí trước khi nhân rộng.
Theo Quân Vương/Thời báo chứng khoán
