Năm 2022 dù còn khó khăn nhưng ngành Giao thông vận tải (GTVT) đã nỗ lực vượt qua thách thức, ghi nhiều dấu ấn, góp phần quan trọng vào thành tựu chung của đất nước.
1. Đột phá xây dựng thể chế, chính sách
Công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật vốn là nhiệm vụ được Bộ GTVT xác định là khâu đột phá, là công việc không tốn nhiều kinh phí nhưng nếu làm tốt sẽ tác động mạnh mẽ, tạo thuận lợi lớn cho người dân và doanh nghiệp.
Trong năm 2022, Bộ GTVT đã hoàn thành, trình Chính phủ ban hành 8/8 Nghị định theo Chương trình công tác của Chính phủ. Bộ trưởng Bộ GTVT đã ban hành 25 Thông tư theo thẩm quyền. Bộ GTVT đã trình và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt 4/5 quy hoạch chuyên ngành quốc gia (đường bộ, đường sắt, hàng hải, đường thủy nội địa); còn lại quy hoạch về lĩnh vực hàng không đã được Hội đồng thẩm định quốc gia thông qua, Thường trực Chính phủ đã cho ý kiến, Bộ GTVT đã tiếp thu, hoàn thiện, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt. Đến nay, Bộ GTVT là Bộ cơ bản hoàn thành sớm nhất các quy hoạch ngành, được Thủ tướng khen.
2. Bộ Giao thông vận tải dẫn đầu các Bộ, ngành về giải ngân đầu tư công
Kết thúc năm 2022, Bộ GTVT dự kiến giải ngân được khoảng 53.000 tỷ đồng (tương đương 96% kế hoạch được Thủ tướng Chính phủ giao).
Với kết quả này, Bộ GTVT tiếp tục duy trì được mức hơn bình quân chung của cả nước và là một trong những Bộ, ngành có kết quả giải ngân vốn ngân sách cao nhất. Đây cũng là khối lượng giải ngân vốn ngân sách cao kỷ lục của ngành GTVT từ trước đến nay.
3. Thần tốc chuẩn bị 12 dự án cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2, tăng tốc triển khai các dự án giai đoạn 1
Theo kế hoạch, ngày 1/1/2023 tới, đồng loạt 12 dự án cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2021 – 2025 sẽ khởi công. Đây là những dự án có thời gian chuẩn bị đầu tư thần tốc.
Nếu tại dự án cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 1, thời gian thực hiện lập, thẩm tra, thẩm định, phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi các dự án thành phần khoảng 1 năm (tính từ khi Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư) thì tại dự án giai đoạn 2, thời gian chỉ hơn 5,5 tháng.
Thời gian tổ chức thực hiện công tác lập, thẩm tra, thẩm định, phê duyệt hồ sơ thiết kế kỹ thuật, dự toán và lựa chọn xong các nhà thầu thi công ở dự án giai đoạn 1 khoảng một năm rưỡi, thì ở giai đoạn 2 chỉ 6 tháng.
Tính chung thời gian thực hiện công tác chuẩn bị đầu tư (cả phê duyệt dự án và phê duyệt thiết kế dự toán) mất khoảng 3 năm ở giai đoạn 1 thì sang giai đoạn 2 chỉ chưa đầy 1 năm.
Cũng trong năm 2022, tuyến cao tốc Cao Bồ – Mai Sơn, dự án thành phần đầu tiên trong 11 dự án thành phần trên tuyến cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 1 được đưa vào khai thác theo đúng tiến độ, rút ngắn thời gian di chuyển từ trung tâm Thủ đô về vùng đất cố đô khoảng 1 giờ.
Dự án Cam Lộ – La Sơn cũng sẽ được khánh thành, đưa vào khai thác ngày 31/12 tới sau hơn 3 năm thi công, góp phần nối thông tuyến cao tốc trọng điểm qua miền Trung.
3 dự án thành phần khác gồm: Mai Sơn – QL45, Vĩnh Hảo – Phan Thiết, Phan Thiết – Dầu Giây cũng được thông xe kỹ thuật tuyến chính, đáp ứng đúng kế hoạch Chính phủ, Bộ GTVT yêu cầu.
4. Thị trường hàng không phục hồi nhanh nhất thế giới
Việt Nam là một trong những nước trong khu vực đi đầu mở cửa trở lại sau đại dịch COVID-19. Từ ngày 15/3/2022, Việt Nam đã tiên phong “mở cửa bầu trời”.
Suốt 2 năm chịu ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19, các hãng hàng không Việt Nam luôn chực chờ trên bờ vực phá sản vì thiệt hại quá nặng nề.
Tuy nhiên, theo công bố của Hiệp hội vận tải hàng không quốc tế (IATA), Việt Nam đứng vị trí số 1 trong danh sách 25 nước có thị trường hàng không nội địa phục hồi nhanh nhất thế giới.
“Đường bay vàng” Hà Nội – TPHCM đứng vị trí thứ 4 trong các đường bay nội địa bận rộn nhất thế giới.
5. Khởi công nhà ga T3 Tân Sơn Nhất
Ngày 24/12, công trình nhà ga T3 Tân Sơn Nhất chính thức được khởi công với tổng mức đầu tư gần 11.000 tỷ đồng, thời gian thi công dự kiến trong 24 tháng, hoàn thành và chạy thử vào cuối năm 2024.
Đây là dự án trọng điểm của Bộ GTVT và TPHCM giai đoạn (2021 – 2025), góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội TPHCM và các tỉnh phía Nam. Dự án gồm 3 hạng mục chính: Ga hành khách, nhà xe cao tầng kết hợp dịch vụ phi hàng không và hệ thống cầu cạn trước nhà ga.
6. Cảng biển Việt Nam lọt top thế giới
Theo công bố của Ngân hàng Thế giới (World Bank) và Hãng tin Tài chính S&P Global Market Intelligence về chỉ số CPPI (Container Port Performance Index – Chỉ số hoạt động Cảng container), cảng quốc tế Cái Mép của Việt Nam được xếp hạng thứ 11 trên tổng số 370 cảng container toàn cầu.
Điều này đặc biệt có ý nghĩa khi dịch COVID-19 ảnh hưởng rất nặng nề tới khu vực kinh tế trọng điểm phía Nam trong nửa sau năm 2021, nhưng Cái Mép vẫn mở cửa hoạt động an toàn, duy trì chuỗi cung ứng toàn cầu không bị đứt gãy.
Cũng trong năm, theo Tạp chí Lloyd’s List của Anh, trong bảng xếp hạng 100 cảng container năm 2022 có lưu lượng hàng hóa qua cảng lớn nhất thế giới, Việt Nam có 3 cảng lọt trong top này gồm: Hải Phòng, TPHCM và Cái Mép.
7. Thu phí tự động không dừng hoàn toàn trên cao tốc
Theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT, từ ngày 1/8/2022, các tuyến cao tốc đã thực hiện thu phí điện tử không dừng hoàn toàn. Sự kiện này đánh dấu bước tiến mới trong ứng dụng công nghệ thu phí giao thông, mang lại nhiều lợi ích cho xã hội, giúp phương tiện đi nhanh hơn, giảm ùn tắc tại các trạm thu phí và minh bạch thu phí dự án BOT.
Đến nay toàn bộ 146 trạm thu phí trên toàn quốc đủ điều kiện triển khai với tổng số 857 làn thu phí đã được đầu tư, lắp đặt hoàn thiện thiết bị thu phí điện tử không dừng. Quá trình vận hành tại các trạm thu phí cơ bản ổn định.
Tính đến ngày 1/12/2022, có hơn 4,2 triệu phương tiện trên toàn quốc đã dán thẻ đầu cuối, đạt tỷ lệ 92% và đáp ứng yêu cầu theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
8. Quyết liệt chuyển đổi số, cải cách hành chính
Một trong những điểm nổi bật trong năm 2022 là việc Bộ GTVT đã hoàn thành xây dựng mạng diện rộng của Bộ GTVT kết nối với mạng dùng riêng của cơ quan Đảng, Nhà nước; đã hoàn thành xây dựng nền tảng đám mây của Bộ GTVT kết nối với nền tảng điện toán đám mây của Chính phủ; duy trì cung cấp 289 dịch vụ công trực tuyến; hình thành 4 bộ cơ sở dữ liệu nền tảng dùng chung của Bộ GTVT.
Trong năm 2022, Bộ GTVT chỉ đạo rà soát, sắp xếp tổ chức bộ máy bảo đảm tinh gọn, giảm tầng nấc trung gian. Cụ thể, giảm 1 đầu mối thuộc đơn vị sự nghiệp trực thuộc Bộ; giảm 1 đầu mối cấp Tổng cục, 4 đầu mối cấp Vụ, 1 đầu mối cấp Cục và không còn Phòng trong Vụ.
Trong năm, Bộ GTVT đã đơn giản hóa 30 thủ tục hành chính trong lĩnh vực hàng không dân dụng, 9 thủ tục lĩnh vực hàng hải và 4 thủ tục lĩnh vực đăng kiểm.
Theo Báo Chính phủ