Ngày 5/12, thỏa thuận sơ bộ đưa Anh rời Liên minh châu Âu (EU) tiếp tục vấp phải sự chỉ trích mạnh mẽ từ chính các đồng minh của Thủ tướng Theresa May cũng như từ phe đối lập sau khi các nội dung tư vấn pháp lý về thỏa thuận này được công bố.
Theo các nhà lập pháp Anh, vấn đề rào chắn (backstop) nhằm duy trì đường biên giới mở giữa vùng Bắc Ireland thuộc Anh và Cộng hòa Ireland đang là một điều khoản sẽ khiến Anh mắc kẹt trong các cuộc đàm phán kéo dài hậu Brexit.
Nội dung tư vấn pháp lý từ Bộ trưởng Tư pháp Geoffrey Cox mà Chính phủ Anh công khai có đoạn nêu rõ, dự thảo có những ghi chú rằng điều khoản “rào chắn” nhằm duy trì đường biên giới mở giữa vùng Bắc Ireland thuộc Anh và Cộng hòa Ireland sẽ không tồn tại mãi mãi và thể hiện rõ ý định của các bên về việc sẽ thay thế điều khoản này bằng những thỏa thuận khác.
Tuy nhiên, theo luật quốc tế, bản dự thảo này sẽ tồn tại vô hạn cho tới khi có một thỏa thuận thay thế. Vì thiếu một thời hạn cụ thể nên tồn tại một nguy cơ pháp lý rằng Anh có thể sẽ mắc kẹt trong các cuộc đàm phán kéo dài và lặp đi lặp lại.
Đây được coi là một nhận định bất lợi với những nỗ lực kêu gọi ủng hộ thỏa thuận của bà Theresa May bởi điều khoản “rào chắn” này là vấn đề gây tranh cãi lớn nhất. Điều khoản cho phép Anh ở lại liên minh thuế quan và vùng Bắc Ireland ở lại thị trường chung EU thời kỳ hậu Brexit cho tới khi hai bên đạt thỏa thuận thương mại.
“Nhiều nghị sĩ lo ngại điều khoản này sẽ ràng buộc Anh mãi mãi trong các qui định thị trường EU và đưa đất nước vào một kịch bản Brexit “nửa vời”. Trong khi đó, đảng Hợp nhất Dân chủ (DUP) tại Bắc Ireland lo ngại điều khoản sẽ khiến vùng Bắc Ireland tách ra khỏi Vương quốc liên hiệp Anh.
Ông Ammy Wilson, người phát ngôn về vấn đề Brexit của đảng Hợp nhất Dân chủ nói: “Với những điều khoản này, chúng tôi sẽ bị loại khỏi việc tham gia vào bất kỳ giao dịch thương mại nào của chính quyền chúng tôi với phần còn lại của thế giới. Đó là bởi vì chúng tôi sẽ vĩnh viễn là một phần của liên minh thuế quan, trừ khi điều khoản này được thay thế bằng một điều khoản khác. Điều khoản rào chắn này chỉ có thể được dỡ bỏ nếu và khi EU quyết định xóa bỏ nó”.
Trước đó, Hạ viện Anh ngày 4/12 đã bỏ phiếu ủng hộ đề nghị của 6 đảng chính trị tại Anh về việc công bố toàn văn nội dung tư vấn pháp lý về thỏa thuận Brexit của Thủ tướng Theresa May.
Công đảng đối lập lớn nhất đã yêu cầu toàn văn nội dung tư vấn pháp lý của Bộ trưởng Tư pháp phải được công bố để các nghị sĩ có thể lựa chọn một cách có cơ sở hơn trước khi Hạ viện dự kiến bỏ phiếu thông qua nội dung thỏa thuận Brexit vào ngày 11/12 tới.
Theo Thanh Bút/Thương gia
