Việc triển khai cấp sổ hồng, sổ đỏ trực tuyến đang được Tp.HCM ráo riết chuẩn bị với sự kỳ vọng của người dân nhưng vẫn còn đó khó khăn.
Kỳ vọng thủ tục nhanh chóng, hiệu quả
Chị Nguyễn Thị Thơm, ngụ Tp.Thủ Đức, Tp.HCM bày tỏ háo hứng khi biết thông tin, từ ngày 20/5, người dân, doanh nghiệp được nộp hồ sơ, làm thủ tục cấp sổ hồng bằng hình thức trực tuyến (online). Việc trả kết quả được thực hiện tại cơ quan tiếp nhận hồ sơ, qua dịch vụ bưu điện hoặc tại địa điểm theo yêu cầu.
Tuy nhiên, chồng chị là anh Ngô Văn Quang lại băn khoăn vì anh vừa đi làm giấy xác nhận lý lịch tư pháp trên Cổng dịch vụ công. Thực hiện khai báo trên hệ thống rồi đợi gần tháng không thấy báo kết quả, cuối cùng anh Quang cũng phải chạy lên bộ phận một cửa của phường Thảo Điền ngồi đợi làm lại từ đầu như bao người khác.
“Đến nơi tôi chỉ hơn người khác là khi vào quầy cán bộ tư pháp hỏi đã khai báo online chưa. Nếu rồi thì không phải quay ra làm khai báo online lại từ đầu. Như vậy, quy trình, thủ tục không rút ngắn được. Nếu việc cấp sổ hồng online cũng giống như thế thì còn khó khăn, nhiêu khê hơn rất nhiều. Bởi khi đi làm hồ sơ trực tuyến cũng phải đến bộ phận một cửa để điền mẫu giấy kê khai, sau đó mới kê khai trực tuyến”, anh Quang nói.
Nhiều doanh nghiệp cũng cho rằng, thay vì điền một lần thì giờ phải làm hai lần vừa trên giấy vừa kê khai online. Chưa kể nỗi lo hồ sơ khi xong bị “treo”, kéo dài thời gian nhưng không biết được ai đang xử lý hoặc có thể bị thất lạc.
“Làm trực tiếp còn đi chục lần và chục nơi chưa xong vì thiếu giấy này giấy nọ. Hồ sơ thì đủ thứ các loại giấy tờ, trực tiếp còn tốn cả năm chưa xong, nên việc làm sổ hồng mà online thì tôi vẫn chưa hình dung được sẽ làm như nào. Nhưng thực sự nếu làm được sẽ đỡ tốn thời gian, tiền bạc của người dân rất nhiều”, anh Lâm Đáng, chủ 2 doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ ăn uống tại phường An Phú, Tp.Thủ Đức cho biết.
Ông Nguyễn Văn Thắng, Giám đốc pháp lý Tập đoàn HT, cho rằng nếu các địa phương lớn như TP.HCM quyết tâm thì sẽ làm được. Điều này sẽ giúp tiết giảm chi phí, thời gian của cả Nhà nước, doanh nghiệp và người dân. Ngoài ra việc tránh gặp trực tiếp sẽ giảm phát sinh tiêu cực, cửa quyền, hạn chế tình trạng cán bộ cố tình “làm khó”. Về lâu dài cần xem đây là dịch vụ công, không phải là một thủ tục hành chính.
Tuy nhiên vị này cũng lo ngại một số địa phương còn khó khăn, hạ tầng kỹ thuật và con người chưa thể bắt kịp được công nghệ thông tin hiện nay nên sẽ khó có thể triển khai đồng bộ. Ngoài ra, cấp sổ hồng online cũng có thể đem lại những rắc rối và khó khăn nhất định cho những người yếu về công nghệ hoặc ít được tiếp xúc với công nghệ.
Nên triển khai song song trực tiếp và online
Đại diện Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai quận Bình Tân, Tp.HCM cho biết, việc cấp sổ đỏ online giúp người dân, doanh nghiệp có nhu cầu cấp sổ sẽ không mất công đi lại để nộp hồ sơ, không phải chờ đợi giải quyết thủ tục tại cơ quan hành chính nhà nước. Tuy nhiên, cán bộ giải quyết thủ tục sẽ vất vả hơn trong khâu tiếp nhận, phân loại và thẩm định các hồ sơ đề nghị cấp sổ đỏ.
Lãnh đạo nhiều chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai ở các quận huyện cũng thừa nhận, Tp.HCM hiện đang tập huấn việc nộp hồ sơ một cửa online, nhưng cần phải mất thêm nhiều thời gian để thực hiện việc này. Để triển khai việc cấp sổ đỏ online ngay bây giờ khó khả thi khi, đặc thù về đất đai là vô cùng phức tạp, nhiều tranh chấp. Chưa kể, nhà đất là tài sản lớn nên người dân sẽ không an tâm khi làm thủ tục online. Việc triển khai cấp sổ đỏ online sẽ rất khó làm do hạ tầng công nghệ thông tin chưa chuẩn, chưa đầy đủ để có thể triển khai.
Hiện tại, hệ thống này mới đang trong quá trình hoàn thiện. Trước đây cơ sở dữ liệu về đất đai nằm rải rác ở 22 quận, huyện và Tp.Thủ Đức thì nay dữ liệu đang gom về Sở Tài nguyên Môi trường Tp.HCM nhưng nguồn dữ liệu này có nhiều lỗ hổng, chưa đầy đủ và không chính xác. Do đó, những trường hợp đăng ký biến động như mua bán, chuyển nhượng thì có thể làm được, nhưng với những sổ cũ trước đây thì khó vì bất động sản đã biến động qua nhiều thời kỳ.
Trao đổi với Người Đưa Tin, luật sư Lê Trung Phát – Đoàn Luật sư Tp.HCM cho rằng, trong xu thế vận dụng công nghệ thông tin vào các thủ tục hành chính, việc cấp sổ đỏ, sổ hồng online sẽ là tất yếu. Nó giúp người dân tránh đi lại phiền hà, không mất nhiều công sức chờ đợi, tốn kém chi phí trong quá trình đi lại làm hồ sơ, giảm đi vấn nạn tiêu cực trong việc làm giấy tờ.
Tuy nhiên, ông Phát cho rằng, cần phân định rõ việc tiếp nhận hồ sơ trực tiếp hay online cũng chỉ là phương thức làm hồ sơ, chứ nó không phải là cách giúp các hồ sơ không đáp ứng được điều kiện cấp sổ sẽ trở nên dễ dàng hơn.
Để dần triển khai được thủ tục này, cần có sự chuẩn bị tốt về cách thức triển khai, tránh tình trạng cấp sổ cho người không chính chủ hoặc thủ tục xin cấp có phần đơn giản, dẫn đến nhiều người đứng ra kê khai và xin cấp cho chung một thửa đất làm tắc nghẽn hồ sơ, phát sinh cho việc các cơ quan chức năng phải mời các đương sự lên làm việc hoặc đi xác minh.
“Chúng ta nên triển khai song song phương thức nhận trực tiếp hồ sơ và nhận online, để người dân tiện việc thực hiện theo khả năng của họ. Cấp sổ đỏ online cũng sẽ giống như cấp giấy đăng ký kinh doanh. Người dân nộp hồ sơ online, sau khi kiểm tra hồ sơ đúng thì mang giấy tờ lên để nhận kết quả. Còn nếu hồ sơ chưa đủ, người dân sẽ nhận được email cần bổ sung giấy tờ gì”, ông Phát nói.
Nguyễn Thành Nhân