Việt Nam hiện đã có nhiều ứng dụng của AI trong nông nghiệp, tuy nhiên để tận dụng tối đa tiềm năng của AI cần có sự đầu tư và nghiên cứu, đào tạo cho nông dân.
Sáng 23/3, hội thảo “Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong nâng cao năng suất nông nghiệp” đã được tổ chức với mục tiêu nhằm thúc đẩy và phát triển các ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nhằm cải tiến thông minh hóa, tự động hóa quy trình sản xuất, nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm nông nghiệp, đảm bảo quy trình sản xuất, xuất xứ minh bạch, cung cấp thực phẩm sạch cho người tiêu dùng.
Phát biểu tại sự kiện, ông Hồ Xuân Hùng – Chủ tịch Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam chia sẻ, ngày nay, thiết bị máy móc ứng dụng AI đang dần phổ biến trong thời đại công nghệ phát triển, ứng dụng trong nhiều lĩnh vực đời sống, trong đó có cả sản xuất nông nghiệp.
Ông Hùng nhấn mạnh: “Tại Việt Nam, ứng dụng AI vào nông nghiệp vẫn còn khá mới mẻ nhưng đang rất thu hút được sự quan tâm của Chính phủ cũng như của các doanh nghiệp sản xuất vì những ưu thế mà nó mang lại so với nông nghiệp truyền thống”.
Theo ông Hùng, trí tuệ nhân tạo giúp năng suất cây trồng được tăng lên, cây trồng được khỏe mạnh hơn, kiểm soát sâu bệnh và các điều kiện trồng trọt. Đi cùng với đó là tổ chức dữ liệu cho nông dân, giúp giải quyết khối lượng công việc và cải thiện một loạt các nhiệm vụ liên quan đến nông nghiệp trong toàn bộ chuỗi cung ứng thực phẩm.
Tại hội thảo, ông Nguyễn Quốc Toản – Giám đốc Trung Tâm Chuyển đổi số và Thống kê Nông nghiệp (Bộ NN&PTNT) cho biết: “Tỉ lệ sử dụng Internet ở nông thôn Việt Nam đang tăng đáng kể, chạm tới con số 77%, và 91% trong số này lên mạng mỗi ngày”.
Từ đó, ông Toản nhận định, xu hướng số đang dịch chuyển nền kinh tế. Điều này thể hiện qua việc người tiêu dùng đang quan tâm nhiều hơn đến vấn đề sức khoẻ, minh bạch, giá trị xã hội và không gian tương tác. Song song với đó, nền kinh tế trải nghiệm đã được kích hoạt, trước mắt là dịch vụ, không gian số sau đó tiến tới kinh tế số.
Bàn về mối liên kết của AI trong ngành nông nghiệp, TS. Trần Quý – Viện trưởng Viện Phát triển Kinh tế số Việt Nam chia sẻ, ứng dụng của AI trong nông nghiệp giúp cho các quy trình sản xuất được tự động hóa và tối ưu hóa, từ việc dự báo thời tiết, đến giám sát sức khỏe của cây trồng và động vật, quản lý đàn gia súc và cải thiện chất lượng sản phẩm.
“AI cũng giúp cho nông dân có được một cách tiếp cận thông minh hơn đối với hoạt động sản xuất nông nghiệp. Vì vậy, AI đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển nông nghiệp hiện đại và bền vững”, ông Quý nhận định.
Đi sâu vào tình hình ứng dụng AI trong nông nghiệp tại Việt Nam, ông Quý chia sẻ: “Tại Việt Nam, hiện đã có nhiều ứng dụng của AI trong nông nghiệp như: Dự báo thời tiết, mô hình hoá tài nguyên nước; theo dõi sức khỏe cây trồng và phát hiện bệnh tật; ứng dụng robot tự động hoá trong quá trình sản xuất nông nghiệp… đem lại nhiều hiệu quả trong sản xuất”.
Theo ông Quý, AI đã đem lại nhiều lợi ích cho ngành nông nghiệp, giúp tăng cường hiệu quả sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm thiểu tác động đến môi trường và đem lại lợi ích kinh tế cho nông dân. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa tiềm năng của AI trong nông nghiệp, cần có sự đầu tư và nghiên cứu đáng kể, cùng với sự đào tạo cho nông dân về việc sử dụng các công nghệ mới.
“Ngoài ra, cần có sự hợp tác giữa các bên liên quan, bao gồm các nhà sản xuất công nghệ, chính phủ và các tổ chức nông nghiệp để phát triển các ứng dụng AI thích hợp và phù hợp với điều kiện của người nông dân và nhu cầu của thị trường” ông Quý nói.
Dưới góc nhìn của doanh nghiệp, đại diện Công ty Cổ phần iCheck đã có phần chia sẻ về những ứng dụng truy xuất nguồn gốc trong sản phẩm hàng hoá nông nghiệp. Cụ thể, trong bối cảnh kinh tế hội nhập ngày càng phát triển, doanh nghiệp Việt đang đứng trước những thử thách và trở ngại rất lớn khi tiếp cận thị trường tiêu dùng trong và ngoài nước bởi sự xuất hiện của sản phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ.
Bên cạnh đó, thị trường quốc tế ngày càng khắt khe với các sản phẩm nhập khẩu của Việt Nam. Để hàng xuất khẩu có thể mở rộng thị trường, đặt chân đến những thị trường khó tính như thị trường Liên minh Châu Âu (EU) và thị trường Trung Quốc. Các sản phẩm hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam, đặc biệt là nông sản cần đảm bảo yêu cầu, quy định đưa ra từ phía nước nhập khẩu, trong đó có vấn đề thực hiện truy xuất nguồn gốc.
Từ thực tiễn trên, iCheck đề xuất việc phát triển hệ thống truy xuất nguồn gốc toàn diện giúp doanh nghiệp quản lý toàn diện vùng trồng, nhà xưởng, vùng sản xuất và thông tin truy xuất theo các chuỗi cung ứng, quá trình hình thành lên sản phẩm.
Đồng thời, công ty cũng đề xuất việc áp dụng Blockchain để bảo mật dữ liệu nâng cao. Theo đó, áp dụng trong các vấn đề giúp nâng cao năng suất nông nghiệp như dự báo thời tiết; giám sát, quản lý vườn cây; tối ưu hoá phân bón; tự động hoá sản xuất; đảm bảo sản lượng.
Nguyễn Phương Anh
