Theo Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), tháng 10/2018, xuất khẩu tôm Việt Nam đạt hơn 348 triệu USD, giảm 17,3% so với cùng kỳ năm ngoái, tính riêng thị trường EU giảm tới hơn 30%.
Lũy kế 10 tháng đầu năm nay, xuất khẩu tôm của cả nước đạt 2,97 tỷ USD, giảm 5,8% so với cùng kỳ năm 2017. Không chỉ tháng 10, mà kể từ tháng 4 đến nay, xuất khẩu tôm Việt Nam chưa có dấu hiệu phục hồi mà có xu hướng giảm so với năm 2017.
Theo VASEP, giá trị xuất khẩu tôm có xu hướng giảm là do giá tôm giảm, nhu cầu nhập khẩu từ các thị trường chính giảm xuống mức thấp.
Giá tôm trong nước những tháng đầu năm 2018 bị tác động bởi các yếu tố thị trường thế giới do thời tiết lạnh nhiều, các nước như Mỹ, Canada có bão tuyết nên lượng tôm tiêu thụ giảm đáng kể, hàng tồn kho lớn, kéo theo lượng hàng tồn kho ở Nhật Bản, Hàn Quốc, EU cao… Bên cạnh đó, do giá tôm giảm nên khách hàng thường có tâm lý đợi giá tôm “chạm đáy” mới mua vào.
Trong tháng 10 năm nay, xuất khẩu tôm Việt Nam sang các thị trường lớn đều giảm mạnh như EU giảm 30,6%, Trung Quốc giảm 38%, Hàn Quốc giảm 18,4%, Nhật Bản giảm 5%. Tuy nhiên, giá trị xuất khẩu tôm sang Mỹ tăng nhẹ 0,8% còn xuất khẩu ASEAN tăng đến trên 55% so với cùng kỳ năm ngoái.
Cũng theo VASEP, trong 2 quý đầu năm nay, xuất khẩu tôm Việt Nam sang EU tăng trưởng mạnh trong bối cảnh xuất khẩu tôm sang các thị trường lớn như Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản sụt giảm.
Tuy nhiên, bước sang quý III năm nay, xuất khẩu tôm sang thị trường này bắt đầu sụt giảm. Tháng 10 năm nay, xuất khẩu tôm sang EU giảm mạnh 30,6% với giá trị xuất khẩu sang 3 thị trường lớn nhất trong khối đều giảm. Tuy nhiên, nhờ tăng trưởng tốt trong 2 quý đầu năm nên giá trị xuất khẩu tôm Việt Nam sang thị trường EU tính tới tháng 10 năm nay vẫn tăng nhẹ 4,4% đạt 724,7 triệu USD.
Anh, Hà Lan và Đức là 3 thị trường nhập khẩu lớn nhất tôm của Việt Nam trong khối EU. Mười tháng đầu năm nay, xuất khẩu tôm sang Anh và Đức tăng lần lượt 19% và 16% trong khi xuất khẩu sang Hà Lan giảm 1,4%.
Mỹ là thị trường nhập khẩu tôm lớn thứ 2 của Việt Nam, chiếm 18,2% tổng giá trị xuất khẩu tôm của Việt Nam đi các thị trường. Sau khi giảm liên tục từ tháng 4 đến tháng 7 năm nay, giá trị xuất khẩu sang thị trường này đã phục hồi tăng trưởng dương trong 3 tháng 8, 9 và 10 năm nay. Luỹ kế 10 tháng đầu năm nay, giá trị xuất khẩu tôm sang thị trường này đạt 540,4 triệu USD, giảm 2,7% so với cùng kỳ năm 2017.
Kết quả cuối cùng thuế chống bán phá giá tôm Việt Nam trong giai đoạn xem xét hành chính lần thứ 12 – POR12 (từ 1/2/2016- 31/1/2017) khả quan hơn nhiều so với những lần xem xét trước đó đã giúp các doanh nghiệp tôm Việt Nam yên tâm đẩy mạnh bán hàng vào thị trường Mỹ trong thời gian tới, nhất là giai đoạn tập trung mua hàng từ các nhà nhập khẩu Mỹ phục vụ cho các dịp lễ Tết cuối năm.
Bên cạnh đó, cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung cũng là một cơ hội cho các doanh nghiệp tôm của Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu vào thị trường này do Mỹ áp thuế cao với các mặt hàng của Trung Quốc. Giá tôm đã bắt đầu phục hồi, nhu cầu có xu hướng gia tăng vào cuối năm, hơn nữa xuất khẩu sang thị trường Mỹ có tín hiệu tích cực nhờ thuế chống bán phá giá tôm được cải thiện.
VASEP dự báo, giá trị xuất khẩu tôm trong quý IV năm nay sẽ tăng khoảng 2% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt khoảng 1,14 tỷ USD, luỹ kế đến cuối năm 2018 sẽ cán đích gần 3,8 tỷ USD, giảm nhẹ 2% so với năm 2017.
Theo Thành Nam/Thương gia
